door Elise Vanhamme en Mégane Mullebrouck
Sinds 1 januari 2020 is het voor alle ondernemingen met minstens 11 werknemers gedurende een periode van 12 opeenvolgende maanden, verplicht om een personeelsvertegenwoordiging (= Comité Social et Économique of CSE in Frankrijk) te hebben of op zijn minst verkiezingen te organiseren.
De CSE vervangt verschillende eerdere werknemersvertegenwoordigingsorganen, zoals de personeelsvertegenwoordigers (DP), de ondernemingsraad (CE) en het comité voor gezondheid, veiligheid en arbeidsomstandigheden (CHSCT).
Het doel van de CSE is om de collectieve stem van werknemers te waarborgen en hun belangen te behartigen bij beslissingen over management, economische kwesties en arbeidsomstandigheden.
De samenstelling en werking van de CSE verschillen afhankelijk van de grootte van het bedrijf:
Bedrijven met 11 tot 49 werknemers: De CSE bestaat uit de werkgever en één of meerdere gekozen werknemersvertegenwoordigers.
Bedrijven met 50 of meer werknemers: De CSE heeft uitgebreidere bevoegdheden en bestaat uit meerdere leden.
De bevoegdheden van de CSE variëren ook afhankelijk van de grootte van het bedrijf.
In bedrijven met 11 tot 49 werknemers omvatten de taken onder andere:
Het recht om geraadpleegd te worden over belangrijke beslissingen die de arbeidsomstandigheden en het welzijn van werknemers beïnvloeden.
Bijdragen aan de naleving van gezondheids- en veiligheidsvoorschriften en de mogelijkheid om onderzoek te doen naar arbeidsongevallen en beroepsziekten.
Behandelen van van individuele klachten van werknemers en bemiddeling tussen werknemers en werkgevers.
In bedrijven met 50 of meer werknemers heeft de CSE aanvullende rechten. Ze hebben het recht om geïnformeerd en geconsulteerd te worden over:
Maatregelen die het personeelsvolume ofde organisatiestructuur beïnvloeden.
De economische en financiële situatie van de onderneming.
Verbeteren van arbeidsomstandigheden, inclusief beoordelen van risico’s en voorstellen van verbeteringen.
Opleidingsplannen en professionele ontwikkeling van werknemers.
Belangrijke beleidsbeslissingen zoals herstructureringen, fusies en overnames.
Ontslag om economische redenen.
De werkgever is verplicht om regelmatig vergaderingen met de CSE te organiseren. De frequentie hiervan hangt af van de bedrijfsgrootte en de onderwerpen die besproken moeten worden. In bedrijven met 11 tot 50 werknemers moet de CSE minstens één keer per maand samenkomen.
CSE-leden hebben recht op zogenaamde heures de délégation, oftewel uren die hen worden toegekend om hun mandaat uit te oefenen tijdens werktijd. Deze uren worden volledig doorbetaald en kunnen worden gebruikt voor de voorbereiding van vergaderingen, het ontvangen en behandelen van klachten van werknemers, deelname aan opleidingen en trainingen, ...
Het aantal heures de délégation dat een CSE-lid krijgt, hangt af van de grootte van de onderneming. In ondernemingen met minder dan 50 werknemers heeft iedere vertegenwoordiger recht op minimaal 10 uren per maand. In ondernemingen met 50 werknemers of meer, bedraagt het aantal heures de délégation minimaal 16 uren per vertegenwoordiger.
De uren voor deelname aan maandelijkse CSE-vergaderingen worden niet in mindering gebracht van dit aantal en komen er dus bovenop. De uren worden opgenomen in overleg tussen werkgever en vertegenwoordiger, maar de werkgever mag in geen geval controle uitoefenen op de reden waarom de uren worden opgenomen.
Leden van de CSE genieten van een speciale ontslagbescherming. Deze bescherming geldt gedurende de volledige looptijd van hun mandaat en tot zes maanden na afloop. Een werkgever kan een CSE-lid niet zomaar ontslaan. Hiervoor is voorafgaande toestemming nodig van de arbeidsinspectie, die toetst of er een geldige en gegronde reden is, zoals ernstige fouten of economische omstandigheden.
Indien een CSE-lid zonder de vereiste toestemming wordt ontslagen, kan het ontslag nietig worden verklaard en kan de werknemer in zijn functie worden hersteld. Daarnaast kan de werknemer schadevergoeding eisen.
Heb je plannen om in Frankrijk te ondernemen, maar wil je eerst meer weten over de praktische kant? Bezoek dan een van onze seminaries over ondernemen in Frankrijk.
Om dit formulier te kunnen versturen moet u het gebruik van technische cookies aanvaarden. Dat kan u hier aanpassen.
Deze cookies worden gebruikt om onderscheid te maken tussen mensen en bots. Bepaalde gegevens, zoals uw IP adres of taal, kunnen hierbij doorgestuurd worden naar Google. Meer info vindt u in onze cookieverklaring.
Elise Vanhamme
Senior Advisor Social Legal elise.vanhamme@vdl.be
Mégane Mullebrouck
Advisor Accountancy megane.mullebrouck@vandelanotte.fr
Disclaimer
Bij onze adviezen baseren wij ons op de huidige wetgeving, interpretaties en rechtsleer. Dit verhindert niet dat de administratie deze kan betwisten of dat bestaande interpretaties kunnen wijzigen.
Lees onze laatste inzichten en nieuwsberichten om op de hoogte te blijven van veranderingen in jouw sector.