door Carolien Christiaens
De hervorming van het nieuwe erfrecht is een feit. Deze hervorming resulteert uit de enorme evolutie binnen onze samenleving die we de laatste decennia hebben meegemaakt. Zo zien we steeds meer nieuw samengestelde gezinnen, een daling in het aantal huwelijken, een toenemende vraag naar autonomie en een steeds ouder wordende bevolking. De huidige wetgeving met betrekking tot het erfrecht voldeed dan ook al lang niet meer aan de hedendaagse realiteit. Er werd daarom een hele hervorming met betrekking tot het erfrecht doorgevoerd. Wij nemen de belangrijkste wijzigingen onder de loep.
Een eerste wijziging is de versoepeling van de erfovereenkomsten. Vanaf 1 september 2018 zal het mogelijk zijn om bepaalde erfovereenkomsten te sluiten. U zult daarbij afspraken kunnen maken over de geschonken waarde, uw wettelijke reserve laten vallen, instemmen met een schenking aan een niet-erfgenaam en een generatiesprong voorzien. Daarnaast zal het voor de ouders ook mogelijk zijn om voorafgaand aan het overlijden samen met al hun kinderen de toewijzing en verdeling van hun nalatenschap bindend te regelen bij notariële akte.
Een volgende opvallende wijziging is dat het wettelijk voorbehouden erfdeel voor de kinderen of de reserve vermindert. Momenteel is dit afhankelijk van het aantal kinderen, maar in de toekomst zal u steeds vrij kunnen beschikken over de helft van uw vermogen. Dit zorgt ervoor dat de erflater meer autonomie en dus meer vrijheid zal krijgen. Daarnaast hebben ouders momenteel recht op een wettelijk voorbehouden deel in de nalatenschap van hun eigen kinderen voor het geval deze kinderloos zouden overlijden. Dit zal in de toekomst niet meer het geval zijn. Als vervanging wordt voorzien in een onderhoudsvordering in het geval van behoeftigheid.
Voor de waardering van de samenstelling van het vermogen zal vanaf nu ook rekening worden gehouden met de waarde van de geschonken goederen op het moment van de schenking zelf. Er wordt dus niet langer gekeken naar de waarde bij het openvallen van de nalatenschap. Deze waarde zal geïndexeerd worden op het moment dat de erflater overlijdt. Op die manier worden latere discussies tussen de kinderen vermeden.
Wanneer de erflater meer geschonken heeft dan het wettelijk voorbehouden erfdeel, kunnen de erfgenamen inkorting vragen. Deze inkorting gebeurt onder de huidige wetgeving in principe in natura. Door mogelijke praktische problemen werd beslist om dit te wijzigen naar het algemeen principe van inkorting in waarde. U zal dus niet langer de effectief ontvangen schenking moeten teruggeven, maar wel een gelijkaardig bedrag.
Om de lijn van uniformisering door te trekken, werd ook hier de algemene regel van inbreng in waarde ingevoerd.. Op dit moment wordt een onderscheid gemaakt tussen roerende goederen die ingebracht worden door mindere ontvangst en onroerende goederen die ingebracht worden in natura. Het voordeel hierbij is dat de gelijkheid die de erflater voor ogen had, op het moment van de schenking gevrijwaard blijft.
De nieuwe wet zal van toepassing zijn op overlijdens vanaf 1 september 2018. Wil men onder het oude regime vallen, dan zal de schenker voor 1 september 2018 een verklaring bij de notaris moeten afleggen waarin hij verklaart onder het oude recht te willen vallen.
Carolien Christiaens
Senior Manager Legal carolien.christiaens@vdl.be
Disclaimer
Bij onze adviezen baseren wij ons op de huidige wetgeving, interpretaties en rechtsleer. Dit verhindert niet dat de administratie deze kan betwisten of dat bestaande interpretaties kunnen wijzigen.
Lees onze laatste inzichten en nieuwsberichten om op de hoogte te blijven van veranderingen in jouw sector.