Nieuwe wetgeving kostendelende verenigingen: ruimer toepassingsgebied, maar... meldingsplicht vanaf 1 juli!

Recent werd de nieuwe wet gepubliceerd waarbij de btw-vrijstelling voor kostendelende verenigingen op diverse punten wordt gewijzigd. Het principe blijft dat er een btw-vrijstelling geldt voor diensten die zelfstandige groeperingen verrichten voor hun leden, die op geregelde wijze werkzaamheden uitoefenen die vrijgesteld zijn van btw of waarvoor zij niet btw-plichtig zijn. Voorwaarde is dat de vergoeding louter kostendekkend is.

Het vehikel van de kostendelende vereniging vinden we onder meer terug bij vrije beroepen waarbij bvb de secretariaats- en ICT-diensten worden verstrekt aan diverse leden. Opdat geen btw van toepassing zou zijn op de doorrekening van deze diensten, is het een mogelijkheid om het secretariaats- en ICT-personeel onder te brengen in een aparte vereniging. De kostprijs van deze diensten wordt dan zonder btw aangerekend aan (verdeeld onder) de leden van de kostendelende vereniging. Ook in de zorgsector in het algemeen vinden we diverse toepassingen terug van de kostendelende vereniging.

Vanaf 1 juli 2016 treedt de nieuwe wetgeving in werking.Kort samengevat:

• De vrijstelling is enkel nog van toepassing op zelfstandige groeperingen (VZW, ESV, feitelijke vereniging, ...);
• De leden moeten niet langer deel uitmaken van eenzelfde financiële, economische, professionele of sociale groepering;
• De leden mogen gemengde btw-plichtigen zijn, weliswaar met een overwegend vrijgestelde activiteit (meer dan 50%). Dienstverlening die betrekking heeft op de btw-plichtige activiteit, dient apart aangerekend te worden met toepassing van btw;
• De kostendelende vereniging kan nu ook diensten verlenen aan niet-leden, weliswaar met toepassing van btw;
• De vrijstelling mag niet tot concurrentieverstoring leiden. Dit is steeds een feitenkwestie.

De nieuwe regeling impliceert dat de kostendelende vereniging zelf een gemengde btw-plichtige kan zijn.
Tevens voert de nieuwe wet een meldingsplicht in. Bestaande kostendelende verenigingen dienen zich in principe binnen de maand, dus vanaf 1 juli maar vóór 31 juli, aan te melden bij de lokale btw-controle. Hierbij moet niet alleen de eigen activiteit maar ook de identiteit en activiteit van leden worden gemeld. Weliswaar is er sprake van een overgangsperiode tot 31 december om zich te conformeren aan de nieuwe regelgeving. Binnenkort zou een administratieve circulaire hier meer duidelijkheid over scheppen.

Ook nieuw opgerichte kostendelende verenigingen zullen zich telkens binnen de maand dienen te melden. Tevens dient de melding te gebeuren bij een wijziging van de leden en/of van de activiteiten van de kostendelende vereniging.

In elk geval is het van belang na te gaan of er in uw concrete dossier al dan niet sprake is van een kostendelende vereniging die onder deze meldingsplicht valt. Vanzelfsprekend volgen wij deze regelgeving nauw op en kunnen wij u bijstaan met advies en de formaliteiten voor de melding.