Formaliteiten bij de overname van een handelszaak

Bij de overname van een handelszaak bestaat het risico dat u weleens meer zou moeten betalen dan enkel de overnameprijs. Een overnemer kan immers aansprakelijk worden gesteld voor fiscale en sociale schulden van de overdrager. Om deze aansprakelijkheid te vermijden, moeten een aantal regels en formaliteiten in acht genomen worden.

In eerste instantie is de overeenkomst slechts tegenstelbaar aan de betrokken administraties na het verstrijken van een termijn van 1 maand na kennisgeving ervan. Gedurende deze maand kan de fiscus handelen alsof er geen overdracht heeft plaatsgevonden en bijvoorbeeld beslag leggen op bepaalde goederen van de handelszaak. Als overnemer heeft u er dus belang bij om de overdracht zo snel mogelijk ter kennis te brengen. Ongeacht de al dan niet kennisgeving blijft de overeenkomst tussen partijen evenwel perfect geldig.

In tweede instantie wordt de overnemer, na het verstrijken van de termijn van 1 maand, aansprakelijk voor de betaling van de openstaande schulden van de overdrager. Het gaat hier niet enkel over fiscale schulden (o.m. personen- en vennootschapsbelasting, (on)roerende voorheffing, bedrijfsvoorheffing, btw,...) maar ook over sociale schulden (o.m. werkgeversbijdragen RSZ, sociale bijdragen zelfstandigen, ...). De aansprakelijkheid is beperkt tot het bedrag van de prijs dat werd betaald vóór het verstrijken van voormelde termijn van 1 maand.

De niet-tegenstelbaarheid én de aansprakelijkheid kunnen worden vermeden door bij de kennisgeving van de overeenkomst certificaten toe te voegen, aangevraagd bij de betrokken instanties (btw, directe belastingen, RSZ, sociale kas zelfstandigen, Vlabel) op basis van de specifieke wetsbepalingen. Deze attesten zullen niet worden afgeleverd indien er effectief schulden zijn of indien er een controle werd aangekondigd of lopende is.

Om te vermijden dat u, bij afwezigheid van attesten, als overnemer, naast de overnameprijs die u aan de overdrager verschuldigd bent, nog moet opdraaien voor schulden van die overdrager, wordt de overeenkomst best afgesloten onder opschortende voorwaarde van het bekomen van de attesten. Minstens moet in de overeenkomst worden opgenomen dat de prijs pas zal betaald worden ná het verstrijken van de termijn van 1 maand. Voorzichtigheid is dus de boodschap!