Cryptomunten: wat met de automatische gegevensuitwisseling tussen landen en mogelijke fraude?

Automatische gegevensuitwisseling

In de loop van vorig jaar werd er vanuit de EU de Richtlijn 2021/514 (DAC7) uitgevaardigd. Deze richtlijn beoogt de administratieve samenwerking tussen lidstaten op fiscaal vlak te verbeteren, met name door de uitwisseling van informatie tussen lidstaten, voor de noden van hun interne fiscale regimes te vergemakkelijken. Concreet werd er op Europees vlak de verplichting opgelegd aan alle deelnemende EU-lidstaten om bepaalde informatie over digitale platformexploitanten te verschaffen aan de andere lidstaten. Deze richtlijn zou ten laatste tegen 31 december 2022 omgezet moeten worden in nationaal recht. Echter, deze nieuwe richtlijn gaat niet over de opslag van crypto-activa op de daarvoor dienende digitale platformen. Met andere woorden, dergelijke digitale platformen hebben geen rapporteringsverplichting ten aanzien van de Belgische belastingadministratie.

Men tracht dit euvel op te lossen door de  invoering van DAC8. Deze richtlijn zou de gegevensuitwisseling, zoals omvat in DAC7, moeten uitbreiden tot cryptomunten en elektronisch geld in de strijd tegen belastingfraude- en ontduiking. In dit kader en ter harmonisatie van Europese regelgeving heeft de Europese Commissie vorig jaar een publieke consultatieronde georganiseerd om via deze weg de uitwisseling van informatie op crypto-gebied uit te breiden. Desondanks het feit dat de consultatieronde reeds werd afgerond, werd er nog geen concreet voorstel ingediend ter totstandkoming van deze DAC8. De Belgische belastingadministratie zal dus voorlopig nog enige tijd in het ongewisse blijven en moeten uitgaan van de eerlijkheid van de belastingplichtige die de meerwaarden op de verkoop van cryptomunten spontaan dient aan te geven.

Antiwitwaspraktijken en fraude

Omwille van de decentralisatie en anonimiteit van het systeem gaat er heel wat zwart- en misdaadgeld om in de cryptowereld. Voor criminelen, fraudeurs of witwassers is het relatief makkelijk om geld om te zetten in crypto-assets, wat vervolgens een witwassing met zich teweegbrengt. Als reactie op dergelijke praktijken zou een meldingsplicht zinvol zijn. Om die reden werd op 20 juli 2020 de “Meldingsplicht Vijfde Antiwitwasrichtlijn’ (AMLD5) omgezet in Belgisch intern recht. Deze richtlijn voorziet in een meldingsplicht voor entiteiten die aanbieder zijn van diensten voor het wisselen tussen virtuele valuta en die aanbieder zijn van een bewaarportefeuille. Dergelijke aanbieders dienen, in geval men vermoedt dat het geld van hun beleggers verband houdt met terrorisme of witwaspraktijken, verplicht melding te maken aan de Cel voor Financiële Informatieverwerking (CFI). 

Op 1 februari 2022 werd deze omgezette richtlijn inhoudelijk aangevuld. Zo wordt iedere buitenlandse entiteit die dergelijke diensten aanbiedt, ook geacht in België gevestigd te zijn. Daardoor moet deze waakzaam zijn ten opzichte van haar beleggers en dus verplicht de identiteit van de cryptobelegger kennen. Men doelt hier ook op geldautomaten waar cryptomunten kunnen worden omgeruild tegenover een erkende valuta (bv. euro). Op deze manier kan de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA) effectief toezicht houden op dergelijke transacties.

Kanttekening: deze regelgeving gaat enkel over platformen die fiduciaire valuta’s omwisselen in cryptomunten en vice versa, niet over platformen die handelen in cryptovaluta onderling

Verder presenteerde de Europese Commissie op 20 juli 2021 bijkomende voorstellen ter uitbreiding van het bestaande regime van witwaspraktijken en terrorismefinanciering:

• Er werd voorgesteld een verordening uit te vaardigen die voorziet in de oprichting van een nieuwe Europese AML/CFT autoriteit. Dit om de interne samenwerking te bevorderen.
• Men wil een zesde anti-witwasrichtlijn voorstellen die voorziet in voorschriften voor de nationale toezichthouders en financiële inlichtingeenheden in de respectievelijke lidstaten.
• De Europese Commissie wil de traceerbaarheidsvereisten tot crypto-assets uitbreiden.
• Men wil ook een AML/CFT verordening instellen die zorgt voor harmoniserende regels binnen de interne Europese markt.

Verder is er naast bovenvermelde vanuit de EU ook een verordening in de maak die gaat over het financiële toezicht op de markt in crypto-activa, namelijk de MiCA-verordening. Deze verordening zal vier zaken trachten te bereiken: financiële stabiliteit, rechtszekerheid binnen de EU, consumenten- en beleggersbescherming en stimuleren van innovatie.

Naar een meer gereguleerde, transparante cryptomarkt?

In de (nabije) toekomst mag de crypto-belegger zich aan een meer gereguleerde en transparante markt verwachten. Via de automatische gegevensuitwisseling tussen lidstaten onderling en de rapporteringsverplichting van de digitale platformen aan de respectievelijke overheden, zullen de belastingadministraties een beter beeld hebben over de crypto-vermogens aangehouden door de belastingplichtigen. De nieuwe maatregelen die in het verschiet liggen zouden moeten bijdragen aan het vertrouwen en stabiliteit van de cryptomarkt alsook aan de fiscale behandeling. We houden u zoals altijd verder op de hoogte.